Oorlogsgeweld in Oekraïne – het kwaad komt van Poetin
Opinie – Bram Koster
Het tragische aan de oorlog in Oekraïne is niet alleen dat het al duizenden slachtoffers heeft gebracht. Maar vooral het feit dat de oorlog totaal onnodig is, een creatie van een Russische leider die als een kat in het nauw om zich heen heeft geslagen.
De oorlog is niet een gevolg zoals zo vaak van spanningen tussen bevolkingsgroepen: Oekraïners en Russen hebben eeuwenlang vreedzaam samengeleefd en zijn historisch zelfs zeer nauw verbonden. De inwoners van beide landen hebben zwaar geleden onder het krankzinnige totalitaire verleden. Lees ‘Bloedlanden’ van Timothy Snyder of ‘Terreur en droom’ van Karl Schlögel en je zult beseffen dat de Russen en Oekraïners sinds 1991 meer te verwerken hebben dan Nederland na 5 jaar Duitse bezetting. En ja, voor sommigen was de Oekraïense onafhankelijkheid niet gewenst. Maar een harde grens is het nooit geweest. Tot voor kort kwamen Russen massaal naar Oekräine en bezochten Oekraïeners hun familie in Rusland.
Deze oorlog is een hersenspinsel van een leider en zijn entourage. Poetin weet hoe hij oorlog moet voeren. Kijk naar de lijst van conflicten: met de ‘pacificatie’ van Tsjetsjenië maakte Poetin toen hij aan de macht kwam meteen naam. De oorlog in Georgië (bezetting Zuid-Ossetië en Abchazië door door Rusland aangestuurde troepen) in 2008 was de lakmoesproef voor Poetin. Hier leerde hij dat het Westen niets deed en hij zijn bezetting kon handhaven.
Een paar jaar later en op de Krim herhaalt hij zijn huzarenstukje, het afzetten van zijn bondgenoot president Janoekovitch was genoeg provocatie om officieel de annexatie te erkennen met een bezoekje.
De grote vraag is met welk motief hij de ellende in Oost-Oekraïne is begonnen. Handelsruimte voor de erkenning van de Krim? Of nog meer ambitie naar een ‘Novorossija’ van de volledige Oekraïense kust tot aan Transnistrië aan de grens met Moldavië?
Misschien wel van alles een beetje. Wie niet waagt, wie niet wint. Ondertussen loopt de dodenteller verder op.
